ESWT NEDİR?
ESWT (Ekstracorporeal Schock Wave Therapy= Vücut dışı şok dalgası ile tedavi) adından da anlaşılacağı üzere, vücut dışında, yani bir cihazda üretilen şok dalgalarının (gözle görülmeyen yüksek frekanslı ses dalgası), bir aparat yardımıyla, vücudun istenilen bölgesine odaklama yaparak, bu bölgede çeşitli etkilerle tedavi yöntemidir. Bu etkiler kısaca o bölgedeki sinir uçlarının uyarılmasıyla ağrı problemlerini ortadan kaldırmayı ve yeni damar oluşumu ile doku yenilenmesini sağlar. Ayrıca vücudun yumuşak dokularında oluşan kireçlenme tarzı sertliklerin dağılmasına ve bu bölgenin iyileşmesine olanak sağlar. Tüm bu etkilerle fizik tedavi ve spor hekimliği gibi branşlarda kullanılabilen bu yöntem üroloji de ise aşağıdaki hastalıkların tedavisinde kullanılır.
ESWT ürolojide hangi hastalıklarda kullanılır?
- İktidarsızlık (sertleşme sorunu, erektil disfonksiyon):
Sertleşme sorununun birçok sebebi vardır. Bunlar içerisinde en sık görüleni penis içindeki gerek atardamarlarda gerekse de toplardamarlarda oluşan yetersizliklerdir. ESWT uygulandığı bölgede damarlar genişler ve yeni damarlar oluşur. Damar büyümesini sağlayan dokudaki bazı maddelerin (eNOS (endothelial nitric oxide synthase), VEGF (vessel endothelial growth factor) PCNA (proliferating cell nuclear antigen)) artmasını sağlayarak bunu gerçekleştirir. Bu maddeler sayesinde, yeni damar oluşumu, hücre çoğalması ve dokuda yenilenme olur. Bu sayede hastalarda damar problemlerine bağlı gelişen sertleşme problemleri düzeltilir. Ancak ileri düzeyde sertleşme problemi olan hastalarda etkili olmayabilir. ESWT sertleşme sorunu olup da, ilaçdan fayda görmeyen, ilaç kullanamayan/kullanmak istemeyen, ameliyat olmak istemeyen hastalar için basit, anestezi gerektirmeyen iyi bir alternatiftir.
Peyroni Hastalığı
Penisin alt kısmında idrar yaptığımız bir kanal bulunur (üretra), Bunun hemen üstünde ise iki adet boru şeklinde silindirik yapılar bulunur. Sertleşme sırasında üstteki bu damarağından oluşan silindirik yapıya kan dolar ve ereksiyon gerçekleşir. Her üç boruyu da çevreleyen bir zar vardır. Bazen bu zarda gözle görülmeyen ve hasta tarafından hissedilmeyen mikrotravmalara bağlı çok küçük yırtılmalar olur. Bu yırtıklar kendi kendine iyileşirken bazı hastalarda bu bölgelerde kireçlenmeler oluşur. Hasta bunu eliyle hissedebilir. Penis içerisinde sert, bazen taş gibi, düzensiz sertlikler hisseder. Bu hastalığa Peyroni Hastalığı denir. Peyroni hastalığı, hastada sertleşme sorunu, ereksiyonda ağrı ve hatta ciddi penis eğriliklerine sebep olur. Peyroni hastaları için eskiden 1.5 yıl bekleyip daha sonra ameliyat planı yapılırdı. Ancak günümüzde ESWT nin tedaviye girmesiyle, bu kireçlenen bölge (Peyroni Plağı) erken dönemde eritilerek, hem hastalığın ilerlemesi engellenmekte, hem de bu plaklara bağlı ereksiyon problemleri ve eğrilikler önlenebilmektedir.
Prostat iltahabı (Prostatit)
Prostatın birçok hastalığı olduğu gibi, iltahabı da vardır. Bu iltahaplanma akut (ani gelişen) veya kronik (uzun süreli) şekilde görülebilir. Akut prostatit de tedavi ilaçlarla yapılır. Ancak kronik prostatit çözümü çok zor olan, ilaçlara dirençli, hasta konforunu oldukça bozan, kasıklarda, makat bölgesinde, penisde ağrıya sebep olan, idrar yaparken veya meninin boşalması sırasında yanmalara sebep olan bir hastalıktır. Bu hasta grubu için ESWT güzel bir alternatif tedavi sunar. Hastanın değerlendirilmesinden sonra, uygun hastalarda testislerin bittiği nokta ile makat arasındaki boşluğa (cilde) ESWT cihazının güç uygulayan parçası yerleştirilerek tedavi yapılır. Buradaki tedavi mesanizması doku yenilenmesi etkisinden ziyada, sinir uçlarına yaptığı uyarılardır. Tedavisi bu denli zor olan bu hastalıkta ESWT nin başarısı %100 olmamakla birlikte kayda değer bir orana (%70 ler civarında) sahiptir.
ESWT nasıl uygulanır?
Anestezi gerektirmez, poliklinik şartlarında uygulanabilir. Yapılan işlemin sebebine göre uygun cilt bölgesine yerleştirilen alet ile her bir seansta yaklaşık 1500 atım yapılır. Her bir seansın süresi yaklaşık 10-20 dakikadır. Toplamda, hastalığa göre değişkenlik göstermekle birlikte 6-12 seans uygulama gerekir. Hasta ilk tedaviden sonra bile tedavinin faydasını hissedebilir. Düzenli program sonucunda hastalardaki ağrı ve diğer yakınmalarda 4-6 hafta içerisinde önemli oranda ve kalıcı düzelme sağlanır. İşlemden sonra hasta günlük aktivitelerine dönebilir.
ESWT neden tercih edilir?
Yukarıda anlattığımız hastalıklarda başarı oranının %70-80 civarında olması, girişimsel (ameliyat) olmaması, anestezi ve hazırlık gerektirmemesi, tedavi sonrasında istirahat gerektirmemesi, hasta uyumunda kolaylık sağlaması ve kalıcı tedavi sunması nedenleriyle tercih edilen bir yöntemdir. Her yıl güncellenen ve Ürologların tedavi için yol gösterici olarak başvurdukları Avrupa Üroloji Derneği Klavuzunda (European Association of Urology Guidelines on Erectile Dysfunction) ilk sırada önerilen tedavidir.
