Üretra darlığı son zamanlarda sıklıkla rastlanan bir sorundur. En sık rastlanan üretra darlığı belirtisi idrarı damla damla yapmaktır.
Üretra Darlığı Nedir?
Üretra idrar kesesindeki idrarın dışarıya boşalması için gerekli kas, mukoza, damar ve sinir içeriği olan idrar boşaltım sisteminin en son organıdır.
Erkekte prostat dan sonraki kısım meni yollarıyla ortak kullanılır. Yani prostattan sonra hem meni hem de idrar yolu ortaktır. İşte bu yolun bir takım nedenlere bağlı olarak daralmasına yani üretranın daralmasına üretra darlığı denir.
Üretra erişkin erkeklerde 20-25 cm kadınlarda 3-5 cm uzunluğundadır. Erkeklerde uzun olduğundan darlıklar en çok erkeklerde görülür.
Üretra Darlığı Nedenleri Nelerdir?
Üretra darlığı her yaşta görülebilir. Üretra mukozası oldukça hassastır ve yaralanmalara darlıkla karşılık verir. Sebepleri;
- Ürolojik enfeksiyonlar: En sık darlık nedeni olarak bilinir. Dış idrar yollarında infeksiyonlar üretral mukozanın yapısını bozar, infeksiyon iyileşse bile üretrada sekel kaldığı için darlık oluşur.
- Sonda takılması: idrar torbasını boşaltmak için takılan sondalar üretra da yaralanmalara ve sonraında yaralanmalara neden olur.
Trafik kazaları: Trafik kazalarında üretral yaralanmalara bağlı darlıklar gelişebilir. Ciddi yaralanmalarda üretra tamamen kopar ve hasta idrar yapamaz. - Ürolojide kullanılan endoskopik cerrahi işlemler: Prostat, mesane, üreter ve böbrek taşı ameliyatlarında endoskopik aletlerin üretrayı yaralamasına bağlı darlıklar gelişebilir.
- Bilinmeyen (idiopatik) nedenle
- Diğer nedenler: psikolojik problemlere bağlı üretraya yabancı cisim sokulması,penis kırılmalarına üretra travmasının eşlik etmesi
Üretra Darlığı Belirtileri Nelerdir?
Üretra daraldığında hasta rahat idrar yapamaz. İdrar kesesinde biriken idrar yeterince boşaltılamaz.
İdrar kesesi kalınlaşır, içeriği artar, boşaltım daha da yapılamaz ise idrar mesaneden böbreklere geri kaçar, böbrekte idrar yapılamaz hale gelir.
Biriken idrarda infeksiyon olur bu da böbrek iltihabına ve sonunda böbrek yetmezliğine kadar giden ciddi sorunlar olabilir.
Üretra darlığı durumunda idrarı çok ince yapma, sık idrara çıkma, idrarı tam boşaltamama, damla damla idrar yapma, idrarda çatallanma,idrarda yanma gibi insanı rahatsız eden ciddi belirtiler görülür.
Tedavi edilmez ise nihai olarak böbrek yetmezliğine kadar giden ciddi sorunlara yol açabilir.
Üretra Darlığı Nasıl Teşhis Edilir?
Belirtiler var ise öncelikle bir idrar tahlili, idrar kültürü, kan kreatinin düzeyi bakılmalıdır. Daha sonra idrar yolları ultrasonografisi ve üroflowmetri tetkikleri yapılmalıdır.
Gerekli durumlarda idrar yollarına ilaçlı sıvı verilerek üretrografi tetkiki yapılmalıdır. Bunların neticesinde üretra darlığı teşhisi konulup darlığın yeri ve uzunluğu belirlenmiş olur. Ciddi travmalarda bilgisayarlı tomografi gerekebilir.
Üretra Darlığı Nasıl Tedavi Edilir?
Teşhisi, seviyesi, derecesi ve yeri belirlendikten sonra tedavi yöntemi seçilir. Öncelikle tercih endoskopik olarak darlığın açılması olmalıdır. Ancak darlık tam tıkanıklık şeklinde ise bu durumda açık cerrahi ile dar kısım çıkarılıp üretra uç uca bağlanabilir.
Endoskopik yani üretrotomi ameliyatının en önemli dezavantajı darlığın yaklaşık %50 oranında tekrarlamasıdır. Bu nedenle darlık tekrarladığında endoskopide ısrarcı olunmamalıdır.
Gereğinde açık cerrahi ile dar olan kısım çıkarılıp uç uca bağlanmalıdır. Bazı durumlarda ağız mukozasından parça alınıp üretraya konulmaktadır. Mesane çıkımı ve prostattaki üretra darlıklarının tedavisi ve ameliyatı çok zordur.
İdrar kaçırma ve sertleşme bozukluğu gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Penisteki üretyral darlıklar daha kolay tedavi edilebilmektedir.